Deze geschiedenis is opgetekend om recht te doen aan P. Douwma en zijn 44 lotgenoten over wie om onverklaarbare redenen gezwegen wordt.
A.M. Snip-Douwma


Dit is het verhaal van Piet Douwma en
zijn vrouw Annie Douwma-Otto


Een verhaal over experimentele vergassing, onderduikers, inval door de Landwacht, illegaal stencilen van De Waarheid en de moord op Nathan F. Israël, verzettsstrijder die in de woning van de familie Douwma in Amsterdam-Noord werd doodgeschoten door Jan Robertson, de secretaris van Rost van Tonningen.

De lijst van de 45 Nederlandse mannen uit Neuengamme die in Bernburg in 1942 op alfabetische volgorde om het leven werden gebracht.


  • 05-06-1942,
    J.J. Abrahamson, geboren 23-07-1892 te Arnhem
  • 05-06-1942,
    G.C.H. Arkenbout, geboren 15-08-1899 te Amsterdam
  • 09-06-1942,
    W. Barriel, geboren 12-12-1910
  • 09-06-1942,
    K.F. Beck, geboren 20-11-1898 te Delft
  • 10-06-1942,
    J.G. van den Berg, geboren 10-10-1898 te Amsterdam
  • 10-06-1942,
    I. Bloemkoper, geboren 20-06-1913 te Den Haag
  • 10-06-1942,
    L. Bolkenbaas, geboren 06-05-1904 te Rotterdam
  • 10-06-1942,
    J.F. van Bommel, geboren 24-07-1894 te Den Haag
  • 10-06-1942,
    J. Bood, geboren 11-05-1894 te Oudkarspel
  • 11-06-1942,
    A.J. Brinks, geboren 10-09-1908 te Deventer
  • 11-06-1942,
    G. de Bruin, geboren 04-08-1912 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    A. van Dijk, geboren 29-06-1915 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    H. Dijkstra, geboren 01-09-1887 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    P. Douwma, geboren 27-07-1903 te Amsterdam
  • 15-06-1942,
    G. Fraterman, geboren 11-10-1887 te Hardenberg
  • 15-06-1942,
    G.W. Frederiks, geboren 08-05-1896 te Heino
  • 18-06-1942,
    E. Hillel van Hertzfeld, geboren 09-01-1916 te Rotterdam
  • 18-06-1942,
    C.J. Hoogendijk, geboren 21-11-1884 te Hellevoetsluit
  • 18-06-1942,
    A.C. de Jonge, geboren 26-11-1918 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    T.J. Jansz, geboren 13-04-1905 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    A. Knies, geboren 20-11-1916 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    G.P.C. Lagerwaard, geboren 18-08-1887 te Zwolle
  • 22-06-1942,
    L. Kraft, geboren 06-02-1902 te Maastricht
  • 23-06-1942,
    H.W. van Lierop, geboren 04-01-1903 te Helmond
  • 23-06-1942,
    H. van Maanen, geboren 07-01-1882 te Laag Nieuwkoop
  • 23-06-1942,
    J.E. Meijer, geboren 11-08-1883 te Assen
  • 23-06-1942,
    H.J. Mooseker, geboren 24-08-1919 t Amsterdam
  • 24-06-1942,
    N.J.T. van Nunen, geboren 07-04-1886
  • 25-06-1942,
    F.H. Petersen, geboren 07-03-1899 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    M. Polak, geboren 08-03-1904 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    L. Reens, geboren 24-11-1909 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    J. Rijnders, geboren 20-10-1899 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    W. van Roeden, geboren 29-04-1899 te Oudehorne
  • 25-06-1942,
    M. Roodveldt, geboren 27-10-1899 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    A. Roodveldt, geboren 18-11-1914 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    F.J. Smit, geboren 16-03-1914 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    J.G. Snijdoodt, geboren 23-09-1909 te Den Haag
  • 01-07-1942,
    H. Sterner, geboren 22-09-1889 te Zuidland
  • 01-07-1942,
    H. Strijker, geboren 25-10-1908 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    A. Roodveldt, geboren 11-06-1905 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    F.J.A. Vaars, geboren 13-04-1908 te Haarlem
  • 02-07-1942,
    I. Vaz Dias, geboren 19-06-1900 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    H. Visscher, geboren 20-06-1913 te Enschede
  • 02-07-1942,
    W. de Vries, geboren 03-10-1887 te Culemborg
  • 02-07-1942,
    J. Worms, geboren 12-08-1898 te Amsterdam

Petrus Douwma Schiffer

December 2007, door Mevr. Snip-Douwma

Tot haar grote schrik las mevrouw Snip-Douwma op 74-jarige leeftijd bij haar bezoek in 2005 aan het voormalige concentratiekamp Neuengamme (vlakbij Hamburg) het onderstaand bericht dat haar vader was vergast in de kliniek Bernburg (vlakbij Maagdenburg in het voormalige Oost-Duitsland - DDR). Sinds 1942 wist de familie namelijk niet anders dan dat vader Douwma aan longtuberculose in Neuengamme was overleden. Daarvan hadden ze bericht gekregen van de kampcommandant van Neuengamme en dat werd na de oorlog tot twee keer toe nog eens bevestigd door het Nederlands Rode Kruis.

'Petrus Douwma Schiffer geboren am 27. Juli 1903 in Amsterdam / Niederlande vergast im Juni 1942 in der Landes-Heil- und Pflegeanstalt Bernburg Haftlingsnummer unbekannt'

('Petrus Douwma schipper geboren op 27 juli 1903 in Amsterdam / Nederland vergast in juni 1942 in de provinciale verpleegkliniek Bernburg Gevangenenummer onbekekend')

Naarmate mevrouw Snip-Douwma zich er sedertdien meer in ging verdiepen, kwam ze tot de conclusie dat haar vader - samen met 44 andere Nederlanders - in Neuengamme was geselecteerd voor experimentele vergassing in Bernburg in de periode van 5 juni 1942 tot 7 juli 1942. Petrus Douwma stierf op 12 juni van dat jaar. En voor de nabestaanden werd de ziekte waaraan zij overleden verzonnen, in het geval van Petrus Douwma dus long-tuberculose. Het Nederlands Rode Kruis houdt dat tot op de dag van vandaag vol. En ook veel van die andere 44 Nederlanders wisten de nabestaanden pas laat na de oorlog wat er werkelijk was gebeurd. Op een aantal van hen is, indachtig de richtlijnen daartoe, ongetwijfeld sectie verricht om het effect van het gas - koolmonoxide - op onder meer de hersenen te onderzoeken.

Heiloo, november 2007