Deze geschiedenis is opgetekend om recht te doen aan P. Douwma en zijn 44 lotgenoten over wie om onverklaarbare redenen gezwegen wordt.
A.M. Snip-Douwma


Dit is het verhaal van Piet Douwma en
zijn vrouw Annie Douwma-Otto


Een verhaal over experimentele vergassing, onderduikers, inval door de Landwacht, illegaal stencilen van De Waarheid en de moord op Nathan F. Israël, verzettsstrijder die in de woning van de familie Douwma in Amsterdam-Noord werd doodgeschoten door Jan Robertson, de secretaris van Rost van Tonningen.

De lijst van de 45 Nederlandse mannen uit Neuengamme die in Bernburg in 1942 op alfabetische volgorde om het leven werden gebracht.


  • 05-06-1942,
    J.J. Abrahamson, geboren 23-07-1892 te Arnhem
  • 05-06-1942,
    G.C.H. Arkenbout, geboren 15-08-1899 te Amsterdam
  • 09-06-1942,
    W. Barriel, geboren 12-12-1910
  • 09-06-1942,
    K.F. Beck, geboren 20-11-1898 te Delft
  • 10-06-1942,
    J.G. van den Berg, geboren 10-10-1898 te Amsterdam
  • 10-06-1942,
    I. Bloemkoper, geboren 20-06-1913 te Den Haag
  • 10-06-1942,
    L. Bolkenbaas, geboren 06-05-1904 te Rotterdam
  • 10-06-1942,
    J.F. van Bommel, geboren 24-07-1894 te Den Haag
  • 10-06-1942,
    J. Bood, geboren 11-05-1894 te Oudkarspel
  • 11-06-1942,
    A.J. Brinks, geboren 10-09-1908 te Deventer
  • 11-06-1942,
    G. de Bruin, geboren 04-08-1912 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    A. van Dijk, geboren 29-06-1915 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    H. Dijkstra, geboren 01-09-1887 te Amsterdam
  • 12-06-1942,
    P. Douwma, geboren 27-07-1903 te Amsterdam
  • 15-06-1942,
    G. Fraterman, geboren 11-10-1887 te Hardenberg
  • 15-06-1942,
    G.W. Frederiks, geboren 08-05-1896 te Heino
  • 18-06-1942,
    E. Hillel van Hertzfeld, geboren 09-01-1916 te Rotterdam
  • 18-06-1942,
    C.J. Hoogendijk, geboren 21-11-1884 te Hellevoetsluit
  • 18-06-1942,
    A.C. de Jonge, geboren 26-11-1918 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    T.J. Jansz, geboren 13-04-1905 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    A. Knies, geboren 20-11-1916 te Amsterdam
  • 19-06-1942,
    G.P.C. Lagerwaard, geboren 18-08-1887 te Zwolle
  • 22-06-1942,
    L. Kraft, geboren 06-02-1902 te Maastricht
  • 23-06-1942,
    H.W. van Lierop, geboren 04-01-1903 te Helmond
  • 23-06-1942,
    H. van Maanen, geboren 07-01-1882 te Laag Nieuwkoop
  • 23-06-1942,
    J.E. Meijer, geboren 11-08-1883 te Assen
  • 23-06-1942,
    H.J. Mooseker, geboren 24-08-1919 t Amsterdam
  • 24-06-1942,
    N.J.T. van Nunen, geboren 07-04-1886
  • 25-06-1942,
    F.H. Petersen, geboren 07-03-1899 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    M. Polak, geboren 08-03-1904 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    L. Reens, geboren 24-11-1909 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    J. Rijnders, geboren 20-10-1899 te Amsterdam
  • 25-06-1942,
    W. van Roeden, geboren 29-04-1899 te Oudehorne
  • 25-06-1942,
    M. Roodveldt, geboren 27-10-1899 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    A. Roodveldt, geboren 18-11-1914 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    F.J. Smit, geboren 16-03-1914 te Amsterdam
  • 01-07-1942,
    J.G. Snijdoodt, geboren 23-09-1909 te Den Haag
  • 01-07-1942,
    H. Sterner, geboren 22-09-1889 te Zuidland
  • 01-07-1942,
    H. Strijker, geboren 25-10-1908 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    A. Roodveldt, geboren 11-06-1905 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    F.J.A. Vaars, geboren 13-04-1908 te Haarlem
  • 02-07-1942,
    I. Vaz Dias, geboren 19-06-1900 te Amsterdam
  • 02-07-1942,
    H. Visscher, geboren 20-06-1913 te Enschede
  • 02-07-1942,
    W. de Vries, geboren 03-10-1887 te Culemborg
  • 02-07-1942,
    J. Worms, geboren 12-08-1898 te Amsterdam

AANHOUDING PIET DOUWMA

December 2007, door Mevr. Snip-Douwma

De wijze waarop Petus Douwma werd aangehouden was wel heel bijzonder. Hij werd op 17 juli 1941 aangehouden op het politiebureau, nadat hij daar vrijwillig naar toe was gereden. Hij was die dag op weg naar een keuring voor de Zietekwet. Onderweg kwam er iemand naast hem rijden die tegen hem zei dat de fiets waarop Douwma reed niet van hem was. Douwma, die zijn fietsen altijd zelf maakte, ontkende uiteraard en de beide mannen besloten de kwestie op het politiebureau uit te gaan zoeken. En daar werd hij direct gearresteerd. Met een autobus - samen met anderen - werd hij vervolgens afgevoerd naar het kamp Schoorl. Hij zag overigens wel kans een briefje uit de bus te gooien (op de Hemweg in Zaandam) met daarop de mededeling dat hij werd overgebracht naar kamp Schoorl. Dat moet iemand voor hem hebben gedaan, want Piet kon zelf niet schrijven. Een van de medewerkers van de pont bracht dat bericht naar de vader en moeder van Piet die daar vlakbij met hun schip Caroline lagen afgemeerd. Die hebben vervolgens moeder Douwma en kinderen op de hoogte gebracht.

Op de dag dat Piet Douwma door de politie werd aangehouden, kwam hij uiteraard niet thuis. Moeder Douwma was daar boos over, maar tegelijkertijd was er ook achterdocht dat er iets met hem gebeurd zou kunnen zijn. Opa en oma Douwma hadden immers na de Februaristaking al tegen Piet gezegd dat hij moest onderduiken, maar dat kon hij volgens mevrouw Snip maar moeilijk ,,omdat hij teveel van zijn gezin hield.''

SCHOORL


In de periode dat Piet in Schoorl zat is er geen direct contact geweest met de familie, ook niet per brief. Bij vertrek uit Schoorl (augustus-september 1941) zag Piet Douwma op de Hembrug in Zaandam kans opnieuw een briefje in handen van de pontmedewerkers te duwen dat hij op weg was naar Amersfoort. Want vanuit Schoorl heeft hij niet kunnen (laten) schrijven. Die pontmedewerkers waren mannen die heel bekend waren, die natuurlijk veel schippers kenden. Bij de Hembrug had de familie Douwma vaak geladen, want daar lagen hopen zand, grind en keien op transport over water te wachten.

Ze zorgden er opnieuw voor dat het briefje bij zijn vader en moeder terechtkwam, die op hun beurt hun schoondochter en kleinkinderen informeerden. In Schoorl zat Piet Douwma met Arkebouw, die ook betrokken was geweest bij gevechten tegen NSB'ers tijdens de Februaristaking en die ook in Bernburg werd vergast als een van de 45 geselecteerde Nederlanders in Neuengamme. De dochter van Arkebouw was naar Schoorl gefietst om haar vader te zien, maar kreeg contact met Piet Douwma. Ze had stiekemweg een paar woorden gewisseld met Piet Douwma die - aldus mevrouw Snip - zogenaamd iets aan het opmeten was bij het hek. De dochter vertelde dat verhaal aan moeder Douwma.